Khi đánh giá chất lượng nước, bên cạnh các chỉ số như TDS hay PPM thì độ kiềm cũng là một yếu tố quan trọng không thể bỏ qua. Vậy độ kiềm trong nước là gì​? Làm thế nào để đo độ kiềm trong nước và điều chỉnh cho phù hợp? Tất cả thắc mắc của bạn sẽ được Công ty TNHH MTV Thanh Vy giải đáp ngay sau đây. Còn chần chờ gì nữa, hãy tham khảo ngay nhé!

Độ kiềm là gì?

Độ kiềm phản ánh khả năng đệm của dung dịch. Nói một cách dễ hiểu hơn, độ kiềm sẽ cho biết dung dịch có thể trung hòa bao nhiêu axit mà không làm thay đổi độ pH.

Khi thêm axit vào dung dịch có độ kiềm thấp thì pH của nó sẽ thay đổi nhanh chóng. Ngược lại, dung dịch có độ kiềm cao sẽ ổn định pH khi bổ sung axit.

Độ kiềm của nước là gì?

Độ kiềm trong nước là chỉ số cho biết khả năng trung hòa axit mà vẫn duy trì được sự ổn định pH của nước. Tính kiềm của nước sẽ phụ thuộc vào các chất có tính bazơ hòa tan trong nước, như là ion bicarbonate (HCO₃⁻), carbonate (CO₃²⁻) và hydroxide (OH⁻). Độ kiềm sẽ giúp nước không bị thay đổi đột ngột pH, đảm bảo môi trường nước ổn định hơn và an toàn hơn cho con người cũng như sinh vật trong nước.

Độ kiềm quyết định khả năng cân bằng pH và chất lượng nguồn nước

Độ kiềm quyết định khả năng cân bằng pH và chất lượng nguồn nước

Nguyên nhân gây ra độ kiềm trong nước 

Khả năng đệm của nước tự nhiên thay đổi tùy theo vị trí địa lý và đặc điểm địa chất của khu vực. Ví dụ, khu vực có nhiều đá vôi thường có độ kiềm cao hơn so với những nơi nhiều đá granite, vì đá vôi dễ hòa tan và giải phóng các ion hơn.

Ngoài ra, các hoạt động của con người như xả thải hóa chất công nghiệp, lạm dụng phân bón hóa học trong nông nghiệp hoặc xử lý nước thải không đạt chuẩn đều có thể làm thay đổi độ kiềm, gây ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước.

Tại sao cần xác định độ kiềm trong nước​?

Độ kiềm đệm của nước có vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực như nuôi trồng thủy sản, nông nghiệp, công nghiệp xử lý nước, hoàn thiện bề mặt kim loại,… Vì vậy nếu không theo dõi chỉ số này, có thể gây ra nhiều hậu quả như giảm chất lượng sản phẩm, tăng chi phí vận hành và ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường.

Độ kiềm trong bể cá

Cá nuôi nước ngọt và nước mặn đều cần kiểm soát nồng độ ion kiềm trong nước để đảm bảo môi trường sống ổn định. Đặc biệt, trong bể nước mặn, lượng kiềm không phù hợp có thể gây dao động pH, bỏng kiềm, tẩy trắng san hô và mất mô. Vì vậy, cần kiểm tra chỉ số này mỗi tuần để đảm bảo các sinh vật khỏe mạnh.

Độ kiềm trong nước tưới cây

Kiềm tính còn ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cây. Nếu nước tưới có độ kiềm quá cao, cây sẽ không thể hấp thụ dưỡng chất, dẫn đến tình trạng còi cọc, xuất hiện đốm vàng hoặc lá đổi màu.

Kiểm soát độ kiềm của nước tưới giúp cải thiện năng suất và chất lượng nông sản

Kiểm soát độ kiềm của nước tưới giúp cải thiện năng suất và chất lượng nông sản

Độ kiềm trong xử lý nước uống và nước thải

Dung lượng đệm của nước là chỉ số giúp điều chỉnh pH và tối ưu hiệu suất của các quy trình xử lý nước. Độ kiềm phù hợp sẽ làm giảm thời gian xử lý, tiết kiệm vật liệu và hạn chế tác động đến môi trường.

Độ kiềm trong bể mạ kim loại

Trong quá trình mạ kim loại, việc duy trì độ pH ổn định sẽ đảm bảo lớp mạ bám đều, không bị rỗ hoặc bong tróc. Do đó, bể mạ cần có tính kiềm tốt để giữ cho pH không thay đổi quá nhiều khi có tạp chất từ kim loại đưa vào.

Độ kiềm trong nước uống bao nhiêu là lý tưởng?

Nước uống có độ kiềm phù hợp (pH lý tưởng từ 6.5 đến 8.5) sẽ giúp cân bằng môi trường bên trong cơ thể, hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường sức đề kháng.

Nếu độ pH của nước nằm trong khoảng 10.5 – 11.5 thì đây chính là nước kiềm mạnh và chỉ nên sử dụng để rửa rau của nhằm loại bỏ hóa chất bám trên chúng chứ không nên dùng để uống. Ngoài ra, nếu độ kiềm thấp dưới mức 6.5 pH, có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây ăn mòn đường ống nước và ảnh hưởng đến hương vị, chất lượng nước. Nếu dùng nước này lâu ngày có thể mắc các bệnh liên quan đến tiêu hóa, da liễu,…

Độ kiềm an toàn theo tiêu chuẩn nước uống là 6.5 – 8.5 pH

Độ kiềm an toàn theo tiêu chuẩn nước uống là 6.5 – 8.5 pH

Cách đo độ kiềm trong nước chính xác

Sau đây là một số phương pháp xác định độ kiềm trong nước​ chính xác:

  • Dùng giấy quỳ tím: Nhúng giấy quỳ vào mẫu nước, sự thay đổi màu sắc sẽ giúp xác định tính kiềm của nước;
  • Dùng dung dịch chỉ thị pH: Dung dịch này cũng tương tự giấy quỳ nhưng mang đến dải màu phong phú hơn, giúp đo độ kiềm trong phạm vi cụ thể hơn;
  • Bút đo pH điện tử: Thiết bị nhỏ gọn, tiện lợi, phù hợp cho kiểm tra tại hiện trường hoặc khi cần độ chính xác tương đối;
  • Máy đo pH chuyên dụng: Được sử dụng rộng rãi trong phòng thí nghiệm và công nghiệp.

Cách điều chỉnh kiềm trong nước uống

Để điều chỉnh khả năng đệm của nước, bạn có thể áp dụng các phương pháp sau:

  • Sử dụng máy lọc nước: Các dòng máy lọc nước có công nghệ RO thẩm thấu ngược sẽ giúp loại bỏ tạp chất và chỉnh độ kiềm về mức cân bằng. Máy lọc cực kỳ hiệu quả và an toàn, thích hợp cho nước sinh hoạt hàng ngày;
  • Bổ sung hóa chất hoặc hạt nâng pH: Dùng hóa chất điều chỉnh pH như natri bicarbonate, canxi carbonate,… để tăng độ kiềm trong nước. Tuy nhiên, phương pháp này đòi hỏi nhiều kỹ thuật và kinh nghiệm nên chỉ thường áp dụng trong chăn nuôi hoặc sản xuất công nghiệp.

Máy lọc RO & hạt nâng pH có khả năng điều chỉnh độ đệm của nước

Máy lọc RO & hạt nâng pH có khả năng điều chỉnh độ đệm của nước

Qua những thông tin chia sẻ trên đây, có thể thấy độ kiềm của nước đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực, từ sinh hoạt hàng ngày cho đến các ngành công nghiệp. Đừng quên theo dõi trang web của Công ty TNHH MTV Thanh Vy để biết thêm nhiều thông tin hữu ích liên quan đến nước nhé!